Zaman yönetimi.
- hüma

- 17 Eki
- 3 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 18 Eki
Mavisi ara ara rengini belli etse de,bulutlu gökyüzü. Bulanık. Sanki kirli bir camdan bakar gibi görünenler. Şöyle bir siliniverse parlayıp, ışıldayacak herşey.
Kimbilir, ilerleyen saatler ne gösterir. Belki bir anda pırıltılar sarıverir afakı.
Günün belli saatleri değerlendirildiğinde ,verimli olabilecek davranışlar ile alakalı tavsiyeler yapıyor bilenler, bildiğini düşünenler. Şunu şu saatte yapın,şu şekilde yapın veya yapmayın …
Mesela, gün batımındaki kısa bir aralıkta, muhteşem fikirler üretilebiliyormuş.
Sabah duş alıp saçları yıkamak İse enerji azaltıyormuş.Saçları akşamdan yıkamak uygunmuş.
Sabah aynaya baktığında gülümsemek, günü daha güzel geçirmesini sağlarmış kişinin.
Bu tavsiyelerin bir kısmı bilimsel verilere dayanıyor bir kısmı kişisel yorum.
Bu gibi kişinin gününü düzenleyerek daha verimli hale getirmek için tavsiyeler içeren tavsiyeler , inanan insanın o pencereye şöyle bir göz atarak, o bilgileri kendi süzgecinden süzmesine yol açıyor.
İnanan insan,Âl-i İmran süresi 31. Ayete göre, Allah’ı seviyorsa, Rasulüne uymak durumundadır. Hayatı , Rasulullah’ın hayat tarzıdır.
Bakıldığında , Rasulullah’ın hayat tarzı, helal-haram, farz,sünnet,vacip gibi kesin kuralların dışında edep-adap olarak nitelendirilen zamanı ve hayatı zarifçe şekillendiren kaideler bütününden oluşuyor.
Kısaca,Kuran-ı Kerim ve Rasulullah’ın emir ve tavsiyelerine uygun olanların dışındakiler takılıp kalıyor süzgece.
Afaki kalıyor.
Zaman izafidir. Görecelidir. Klişe bir söz olarak dağarcığımızda yer almıştır bir çoğumuzun. İnsanın bulunduğu hale, mekana , içinden geçilen ana göre değişir, uzayıp kısalabilir. Sadece bir akış değildir. Bir gün olarak belirlediğimiz 24 saatin ,her bir anı, bedene göre, ilerleyen akışa,dönen devrana göre ayrı bir anlam yüklüdür.
Buna alimler, nörobilim uzmanları, tamamlayıcı tıp mensupları, yeryüzünün, ayın ve güneşin devranını takip edenler kendi alanlarından bakarak yaklaşır, değerlendirirler.
Bütün bu disiplinlerin bakış açıları genelde dini kaynaklı tavsiyelerle örtüşür. O zaman davranışlar kalbi ve zihni dönüştüren bir nefes olur. Hu der, Subhanallah der, Elhamdülillah diye şükreder, Allahüekber diye hayret ederek rabbinin büyüklüğünü söyler. Hata yapar Estağfirullah der.
Böylece yaşanılan anın içine bir ömür sığar.
Zaman, her an yeniden doğan bir emanettir.
Konulmuş isimler, saatler, günler, aylar…zamanı ölçmek için değil, düzenlemek içindir.
Bir günü, farklı disiplinlerin bakış açıları ile değerlendirmeye çalışırsak, hemen hepsi müttefik olur ve sabah erken kalkmayı ve önemli kararların bu saatlerde alınmasını önerirler. Sabah, aklın uyanış, kalbin yöneliş vaktidir.
O saatlerde alınan kararlar, berrak bir nehrin kaynağından doğar.
Peygamberimiz, efendimiz sav ,Sabah namazından sonra mescitte kalır, zikreder, sahabeyle konuşur, meseleleri o saatte istişare ederdi.-2-
Öğle vaktinde Rasûlullah genellikle insanlarla görüşür, elçileri kabul eder, hayatın pratik meselelerini çözerdi.
Günün bu kısmı, dengenin vaktidir.
Sabahın telaşı geçmiş, gecenin sükûtu henüz inmemiştir.
Kur’an-ı Kerim (Müzzemmil, 8) de bu vaktin kıymetine işaret eder. -3-
İkindi vakti günün hasadı başlar. Ameller bu vakit hakka arz olunur. -4-
Peygamberimiz bu vakitte ,ikindi namazını kıldıktan sonra,çoğu zaman sakince oturur, zikr eder ve zikir edenlerle birlikte oturmayı tavsiye ederdi. -5-
Dikkatimi çeken, bu satırları yazmama sebep bilgiye göre, ikindi vakti, gün boyu yüksek seyreden kortizol (stres hormonu) yavaşça düşer,
melatonin (uyku hormonu) ise henüz devreye girmemiştir. Bu kısa aralıkta zihinsel esnekliğin artarak,muhteşem fikirler üretme kapasitesi %340 artar. Efendimizin bu vakti zikir ile değerlendirmesi, bunu çok kıymetli ve sevimli bulması çok etkileyici. Allah-u allem vaktin zikri ile, kortizol baskısından, melatonin rahatlığından azade beyin hücrelerini sağlam snapslar ile doğru adrese yönlendirmek mümkün oluyor. 6-
Gece saatleri sadece Teheccüd namazı zamanı değil, kalp ferasetinin yükseldiği bir tefekkür ve Rabbi ile başbaşa olduğu dua vaktidir.-7-
Peygamber’imizin zaman yönetimini daha detaylıca burada görmek mümkün. -8-
Neticede kim ki, sabahın bereketinde düşünür, öğlenin dengesinde konuşur,
ikindinin sükûnunda rabbini zikrederek anar, gecenin huzurunda halini Allah’a arz ederse…
onun kararında isabet, sözünde hikmet olur.
Bir fizikçi buna doğanın rezonansı der,
bir nörobilimci beyin dalgası uyumu,
bir hekim enerji dengesi,
bir âlim ise fıtrata teslimiyet…
Burada bitirirken henüz okumamış olanlara Ahmet Haşim’in “ Müslüman Saati” makalesini okumalarını tavsiye ederim.
1-)”Ey Resulüm, de ki: Ey insanlar, eğer Allah’ı seviyorsanız, gelin bana uyun ki Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah gafurdur, rahimdir (çok affedicidir, engin merhamet ve ihsan sahibidir)." (Âl-i İmran, 3/31)
2-)”Rabbim ümmetime sabah erken kalkmayı bereketli kıldı.”
(Tirmizî, Deavât, 110)
3-) “O halde Rabbinin adını an ve bütün varlığınla O’na yönel.”
4-)”Ameller, ikindi vaktinde semaya yükselir.”
(Müslim, Mesâcid, 136)
5-)İkindi namazından güneş batıncaya kadar, Allah’ı zikreden bir cemaatle oturmayı, İsmailoğullarından her birinin bedeli on iki bin dirhem olan, dört köle azat etmeye tercih ederim.” (Ebu Davud, Ebu Ya’la, İbn-i Ebi’d-Dünya)
6-)Kortizol ve melatonin arasındaki geçişin beyin aktivitesini değiştirdiği saptanmıştır (Annals of Intensive Care, 2018).
-Melatoninin ışığa bağlı ritmi, farkındalığı ve düşünce biçimini etkiler (PMC6057895).
-Bu döngü bozulduğunda yaratıcılık ve karar kalitesi de düşer (PMC4688585).
7-) “Çünkü gece neş'esi hem daha dokunaklı hem deyişce daha sağlamdır”
(Müzzemmil, 6)




Yorumlar