“Totem yapıyorum” “totem yaptım””bu benim totemim”
Yemek programlarından,yarışmalara,spor karşılaşmalarına kadar pek çok yerde sıkça karşılaşılabiliyor bu ifadelere.
Totem yapanlar, bireysel veya toplu halde belli bir nesneyi elde tutmak,belli kıyafetleri giymek,bileklerine,saçlarına ipler bağlamak, taşlar takmak,özel olduğunu düşündüğü bir takım sözler söylemek…gibi ritüellerle olayın gidişatına istediği gibi yön verebilme veya sonucu değiştirme gücüne sahip olmayı umuyorlar.
Şimdiye kadar izlediğimiz programlarda denk gelmediğimiz için olsa gerek bu kadar yaygın kullanımına şahit olmamıştım “totem yapmak” ifadesinin.Bugünlerde izlediğim pek çok programda sıkça duyunca bir iki kelime yazmak istedim. Zira totem yapmak olarak ifade ettikleri masum bir takıntıdan derin anlam taşıyor.
Öyle yaygınlaşmış ki hakkında makaleler yazılıp,tezler yapılmış. Bir tanesinde rastladığım şu ifadeler konunun boyutunun tahmin ettiğimden büyük olduğunu gösterdi.
Diyor ki yazar,
“Sonuç olarak, bu yazının;yıllar sonra halkın ortak değer yargılarından biri olması muhtemel olan totem inancının bu ilkel dönemine ait tanıtıcı ve kısmen de açıklayıcı bir çalışma olduğu kanaatindeyiz. “
… Yukardaki paragrafın içerdiği öngörü başka bir şey söylemeye gerek kalmadan durumun vehametini gözler önüne seriyor. Totem ilkel toplumlarda var olan topluluğun ondan türediğine inanılan hayvan veya bitkidir. Bu totemin etrafında klan oluştururlar.
Bu totemleri kutsal sayan dini veya felsefi akıma totemizm denmektedir. Totemizm ilkel bir dindir. Totemizm, dünyanın birçok ülkesinde ,Kuzey Amerika ve Avustralya yerlilerinde görülür.
Günümüzde kullanılan totem, daha çok kendisine “uğur ya da şans” getirdiğine inanılan bazı nesneleri özelleştirerek onlardan yardım ummaktır. Kendilerine bile fayda ve zarar verme gücü olmayan cansız varlıklardan medet ummak inanç bakımından çok tehlikelidir.
“Allah’ı bırakıp kendilerine ne zarar, ne de yarar veremeyen şeylere kulluk ediyorlar...”-1-
Totem'in her türlüsünün islam litaratüründeki tam karşılığı "puttur".
“Araplardan biri yolculuk etmek ya da başka bir iş yapmak istediği zaman bir kuş tutar ve salıverirdi. Kuş sağ tarafa giderse uğurlu sayar ve o işe başlardı. Sol tarafa giderse bunu uğursuz kabul eder ve isteğinden vazgeçerdi.”
Rasulullah (sav)bu davranışın hükmünü şu hadisinde bildirmiştir.
Uğursuzluğa inanmak şirk’tir!” -2-
Yine Rasulullah (sav)şöyle buyurdu:
“Ya Ruveyfia! Her halde benden sonra hayat senin için uzun olacak. İnsanlara haber ver ki, herkim sakalına düğüm çalarsa yahut boynuna (göz değmemesi için) boncuk ve benzeri bir şey takarsa yahut hayvan dışkısıyla veya kemikle istinca ederse, Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem o kimseden beridir!”-3-
Dua,müminin silahıdır,sadece her şeye etki edebilme gücü elinde bulunan Allah’a edilir. Müslüman olmayana söylenecek söz yok. Ama inanan insan yardımı sadece rabbinden ister, istediği sonuca ulaşabilmek için ona yakarır.
“Kullarım sana, beni sorduğu vakit de ki, ben herhalde yakınım. Duâ edenin duâsını bana duâ ettiği anda işitir, ona karşılık veririm.” -4-
Bilir ki,
“Ve eğer Allah sana bir keder dokunduracak olursa onu ondan başka açacak yoktur ve eğer o sana bir hayır murad ederse o vakıt de onun fadlını reddedecek yoktur, o, onu kullarından dilediğine nasîb eder, o öyle gafûr, öyle rahîmdir.”-5-
Nihayi olarak “totem yapmak” basit bir davranış değildir. Derin boyutu insanın inancına zarar verebilecek tehlikeli boş ve yararsız bir tutumdur. İnanan insanın duası vardır. Niyet eder,besmele çeker ve işine başlar
Vesselam.
1-) Yunus Suresi 18. Ayet
2-) Ahmed bin Hanbel Müsned 1/389, Albâni Sahihu’l-Cami’ 3955
3-) Nesei 5082, Ebu Davud 36, Ahmed bin Hanbel Müsned 4/108
4-)Bakara 186.ayet
5-)Yunus süresi. 107. Ayet.
留言